بهسازی زمین یا خاک به مجموعهای از تکنیکها و روشها اطلاق میشود که به منظور بهبود ویژگیهای فیزیکی و مکانیکی خاکها برای استفاده در پروژههای عمرانی و زیرساختی انجام میگیرد. این فرآیند به ویژه در مناطقی که خاکهای ضعیف و غیرمستحکم وجود دارد، اهمیت بسیار ویژهای پیدا میکند. بهسازی زمین میتواند به افزایش باربری، کاهش نشست و بهبود پایداری سازهها کمک کند و در نتیجه هزینههای ساخت و ساز و نگهداری را کاهش داده و از بروز مخاطرات احتمالی جلوگیری نماید.
روشهای مختلفی برای بهسازی زمین وجود دارد که از جمله آنها میتوان به بهسازی خاک به روش استفاده از شمع، تراکم سطحی، تراکم دینامیکی، بهسازی خاک به صورت تزریقی، بهسازی خاک با کمک سیستم های حرارتی، بهسازی خاک با بکارگیری افزودنی ها، بهسازی خاک به روش نیلینگ و انکراژ و یا استفاده از ستون های سنگی، بهسازی خاک به روش پیش بارگذاری و همچنین بهسازی با استفاده از روش های برداشت خاک نامناسب و جایگزینی با خام مطلوب اشاره کرد. هر یک از این روشها بسته به نوع خاک و شرایط محیطی میتوانند به کار گرفته شوند.
طراحی و کنترل بهسازی زمین نیازمند بررسی دقیق شرایط خاک و تعیین مناسبترین روش بهسازی است. این فرآیند معمولاً شامل آزمایشهای مکانیک خاک، بررسی وضعیت زمین شناسی منطقه، مدلسازی و تحلیلهای عددی و در نهایت درنظرگرفتن مسائل مالی پروژه می باشد تا درنهایت اطمینان حاصل شود که روش انتخابی به درستی عمل خواهد کرد. همچنین، کنترل کیفیت در طول مراحل بهسازی بسیار مهم است و باید با استفاده از آزمایشهای میدانی و آزمایشگاهی بهطور مداوم پایش شود.
همچنین پایدارسازی مناسب گودبرداریهای عمیق از جمله مسائل بسیار مهم در حیطه ساخت و ساز پروژه های بلند مرتبه است. عدم توجه به این موضوع میتواند منجر به ریزش دیواره های گود، نشست های بیش از حد، آسیب به سازههای مجاور و حتی بروز خطرات جانی گردد. روشهای مختلفی برای پایدارسازی گودبرداریهای عمیق وجود دارد که بسته به شرایط زمینشناسی، نوع سازه و عمق گودبرداری انتخاب میشوند. از جمله این روشها میتوان به استفاده از دیوارهای حائل، مهارهای جانبی، روش گوبرداری بالا به پایین، و سیستمهای نیلینگ و انکراژ اشاره نمود. دیوارهای حائل میتوانند به جلوگیری از ریزش خاک کمک کنند و همچنین بارهای جانبی را تحمل کنند. مهارهای جانبی با ایجاد فشار معکوس به دیوارها، استحکام بیشتری به سازه میدهند. همچنین، استفاده از سیستمهای انکراژ برای تثبیت دیوارهای گودبرداری در برابر فشارهای زمین و آبهای زیرزمینی از دیگر راهکارهای موثر در این زمینه است. با انتخاب و اجرای صحیح این روشها، میتوان ایمنی و پایداری گودبرداریهای عمیق را تضمین کرد.
شرکت مهندسان مشاور آبگیر بعنوان یکی از باسابقه ترین اعضاء انجمن ژئوتکنیک ایران و با سابقه فعالیت طولانی در پروژه های بهسازی زمین، یکی از فعالترین شرکت های مهندسی مشاور در این زمینه می باشد. خدمات این مشاور در ارائه انوع روش های طراحی و نظارت بر اجرای روش های مختلف بهسازی زمین و همچنین پایدارسازی دیواره گودبرداری های عمیق شهری می باشد. از جمله مهم ترین پروژه های انجام گرفته این مشاور در این زمینه می توان به پروژه طراحی و نظارت بر سیستم پایدارسازی گود مژده نیاوران اشاره نمود.